Ամենից լավ տունը

Հովհաննես Թումանյա

Էնտեղ, ուր հովը խաղում է ազատ Ու ջուրն աղմկում, անվերջ փըրփըրում,Էնտեղ իր բարի, իր սիրող մոր հետՄի շատ անհանգիստ տղա էր ապրում,Մի գորշ խրճիթում, Մի հին խրճիթում, Գետի եզերքին, Ծառերի տակին։Մի օր էլ եկավ անհանգիստ տղան,Կանգնեց իր բարի, իր սիրող մոր դեմ.«Մայրիկ, էստեղից պետք է հեռանամ.Միակ ձանձրալի տեղը, որ գիտեմ,Էս գորշ խրճիթն է,Էս հին խրճիթն է,Գետի եզերքին,Ծառերի տակին։Թո՛ղ գնամ շըրջեմ աշխարհից աշխարհ,Ճամփորդեմ լավ-լավ տներ տեսնելու,Ամենից լավը ընտրեմ մեզ համար,Գամ քեզ էլ առնեմ ու փախչենք հեռուԷս գորշ խրճիթից,Էս հին խրճիթից,Գետի եզերքին,Ծառերի տակին»։Ու գնաց, երկար թափառեց տըղան,Մեծ ու հոյակապ շատ տներ տեսավ,Բայց միշտ, ամեն տեղ պակաս Էր մի բան…Ու հառաչելով ետ վերադարձավԷն գորշ խրճիթը,Էն հին խրճիթը,Գետի եզերքին,Ծառերի տակին։
«Գտա՞ր, զավա՛կս», հարցըրեց մայրը,
Ուրախ, նայելով իր տղի վըրա։«Ման եկա, մայրի՛կ, աշխարհից աշխարհ,Ամենից սիրուն, լավ տունը, որ կա,Էս գորշ խրճիթն է,Էս հին խրճիթն Է,Գետի եզերքին,Ծառերի տակին»։

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Բնութագրի՛ր բանաստեղծության տղային, մորը:Տղան շատ անհագիստ էր։Իսկ մայրիկը շատ բարի էր և շատ էր սիրում իր տղային։

2. Ի՞նչ երազանք ուներ տղան:Նոր և սիրուն տուն ունենալ։

3. Նկարագրի՛ր տղայի խրճիթը:Իր խրճիթը մեծ էր և գորշ։

4. Նկարագրի՛ր քո տունը: Իմ տունը երեք հարկանի է և շատ մեծ է։

Տեսանյութ պատրաստի՛ր քո տան մասին և տեղադրի՛րբլոգումդ:

5. Նկարի՛ր այն տունը, որտեղ կցանկանայիր ապրել:

My Family

Mother-մայրիկ

Father-հայրիկ

Parents-ծնողներ

Sis ter-քույրիկ

Brother-եխպայր

Grandmother-տատիկ

Gmndfather-պապիկ

Grandparents-ավագ ծնողներ

Barev,es Gmilin gm:Es ynem toqr yntaniq,father,mother,sister,grandmother:

Ֆրանսիական ժողովրդական հեքիաթ․ Ճանապարհորդություն դեպի Լուսին

Ժուկով-ժամանակով մի փոքրիկ, շատ փոքրիկ գյուղ կար: Էս գյուղի բնակիչներին կոչում էին բալզաթցիներ, որովհետև գյուղի անունը Բալզաթ էր: Նրանք շատ միամիտ մարդիկ էին: Չէ, միամիտ չէին, ճիշտը որ ասենք` խելքից մի քիչ պակաս էին:

Գյուղամիջում մի եկեղեցի կար: Եկեղեցու բակում մոշի մի թուփ էր աճում: Թուփը տարեցտարի մեծանում էր, խոշորանում և եկեղեցու դուռը համարյա փակել էր. Մարդիկ հազիվ էին այնտեղ մտնում:

Մի օր էլ գյուղացիները հավաքվում են ու որոշում` եկեղեցին հեռացնեն, որ հանգիստ ելումուտ անեն: Գյուղի կանայք մի երկար, հաստ պարան են գործում: Տղամարդիկ պարանը երեք անգամ փաթաթում են զանգակատան շուրջը: Ահել-ջահել հավաքվում են, իրար կողքի շարվում, պարանից քաշում ու գոռում.

-Մե՜կ-երկո՜ւ, քաշեցի՜նք, մե՜կ-երկո՜ւ, քաշեցի՜նք…

Քաշում են, քաշում, պարանը քիչ-քիչ ձգվում է, երկարում. բալզաթցիներն էլ մի երկու սանտիմետր հեռանում են եկեղեցուց ու կարծում են, թե եկեղեցին է շարժվել: Ուրախանում են ու գոռում.

-Եկեղեցին տեղից շարժվո՜ւմ է:

Շատ որ ձգում են, պարանը կտրվում է, և բալզաթցիները իրար վրա են թափվում: Վեր են կենում, շորները թափ տալիս ու նայում եկեղեցուն: Նայում են ու շատ են զարմանում, որ եկեղեցին մի մատնաչափ էլ չի շարժվել: Առաջվա պես իր տեղում է նաև մոշի թուփը:

Հարցեր և առաջադրանքեր․

1. Կապույտով ներկի՛ր ո՞վ հարցին պատասխանող բառերը:
2. Կարմիրով ներկի՛ր ովքե՞ր հարցին պատասխանող բառերը:
3. Տեքստից գտի՛ր տրված բառերի հականիշ բառերը:

Խորամանկ –միամիտ
Սխալ –ճիշտ
Ավել –պակաս

Advertisementsabout:blankREPORT THIS AD

Ծեր –ջահել
Մոտենալ –հեռանալ

4․ Տրված բառերից ընտրի՛ր համապատասխան զույգերն ու կազմի՛ր բարդ բառեր:

Գյուղ, մատ, տուն, չափ, տղա, մեջ, զանգակ, մարդ

Գյուղամեջ,մատնաչափ, տղամարդ, զանգակատուն

5․ Լրացրո՛ւ բաց թողնված բառերը:

Նրանք շատ միամիտ մարդիկ էին:

Գյուղամիջում մի եկեղեցի կար:

Եկեղեցու բակում մոշի մի ծառ էր աճում:

Մաս 2

Մի անգամ էլ բալզաթցիները հորիզոնում թույլ, նարնջագույն լույս են նշմարում և սկսում են դեսուդեն վազել ու գոռալ.

-Ժողովո՜ւրդ, երկինքը վառվո՜ւմ է, երկինքը վառվո՜ւմ է: Թմբո՛ւկ զարկեք, շուտ, աստիճաննե՛ր բերեք, դույլերով ջո՛ւր հասցրեք:

Մեծ իրարանցում է սկսվում: Երբ ամեն ինչ պատրաստ է լինում, մարդիկ մոլորված իրար հարցնում են, թե ո՞ր կողմից են հանգցնելու կրակը:

-Ի՞նչ եք շվարել,- գոռում է գյուղի առաջնորդը,- հրե՜ն կրակը: Առա՜ջ, իմ հետևի՜ց:

Ասում է ու վազում: Գյուղացիները` նրա հետևից: Մի քանիսը աստիճաններ են տանում, մյուսները` ջրով լի դույլերը: Գոռում-գոչյունով, հարայ հրոցով վազում են, գյուղից դուրս գալիս` ուրախանալով ու պարծենալով, թե տեսեք, է՜, ինչ մարդիկ ենք մենք` բալզաթցիներս, որ մի մարդու նման գնում ենք աղետից փրկվելու:

Բայց մի քիչ որ առաջ են գնում ու մոտենում անտառին, հանկարծ տեսնում են, թե կլորերես լուսինն ինչպե՛ս է ծառերի կատարից հորիզոն բարձրանում և իր նարնջագույն լույսով լուսավորում ամբողջ Բալզաթը: Եվ գլխի են ընկնում, որ անտառի ծայրին ոչ մի հրդեհ էլ չի եղել, այլ սովորական լուսինն է:

Բա իզո՛ւր էին բոլորը ծաղրում բալզաթցիներին: Բայց, պարզ է, նրանց էլ դա դուր չէր գալիս:

Մի օր էլ գյուղի առաջնորդը հավաքում է իր տասներկու խորհրդականներին և ասում.

-Ժամանակն է, որ մարդկանց աչքում Բալզաթի անունը բարձրանա: Էն օրը, որ տեսա, թե լուսինը ինչպես էր բարձրանում, մտքովս մի բան անցավ ու մինչև հիմա հանգիստ չի տալիս ինձ: Ասում եմ` գնանք լուսինը գրավենք, տեսնենք` ի՛նչ կա-չկա վրան: Պետք է առաջինը հասնենք լուսին և բալզաթցիների փառքն ու պատիվը աշխարհով մեկ անենք:

Խորհրդականներն ուրախությունից  ծափ են տալիս:

-Սպասեցեք,-ասում է նրանցից մեկը,- բա ո՞նց ենք լուսին հասնելու:

— Դա շատ հեշտ է,- պատասխանում է առաջնորդը: -Այ, տեսեք, հիմա մենք տասներեք մարդ ենք: Եթե մեզնից ամեն մեկն իր հետ մի հարևան բերի` քսանվեց կդառնանք: Քսանվեց բալզաթցիներից ամեն մեկը մի տակառ կվերցնի ու գլորելով կտանի գյուղից դուրս, կբարձրացնի այն բլրի վրա, որտեղ առաջ մեր ջրաղացն էր: Տակառները կշարենք իրար վրա և, գրո՛ղը տանի, համոզված եմ, որ կմոտենանք լուսնին ու մի ցատկով կիջնենք նրա վրա:

Բալզաթցու խոսքը խոսք է, որ ասաց` կանի: Լիալուսնի հենց առաջին օրը մեծ տանջանքով ու չարչարանքով քսանվեց տակառները գլորում բարձրացնում են բլուրը: Առաջնորդը կանգնում է առաջին տակառի վրա: Պարան են բերում, մի ծայրին կեռիկ են ամրացնում և մտցնում երկրորդ տակառի անցքի մեջ, իսկ մյուս ծայրը տալիս են առաջնորդին: Սա քաշում, վեր է բարձրացնում երկրորդ տակառը, դնում առաջինի վրա, իսկ ինքը վեր է մագլցում: Նույն ձևով բարձրացնում է երրորդ, հետո չորրորդ, հինգերորդ տակառները, որոնք աշտարակի նման դարսվում են իրար վրա: Երբ առաջնորդը հասնում է քսանվեցերորդ տակառին, և էլ ուրիշ տակառ չի մնում, վերևից գոռում է.

-Ժողովո՜ւրդ, համարյա տեղ եմ հասել: Մի քիչ էլ որ բարձրանամ, ձեռքս լուսնին կդիպչի: Մի տակառ էլ տվե՜ք:

Ներքևից բալզաթցիները թե` գյուղում էլ տակառ չի մնացել: Մի քիչ համբերի, գնանք հարևան գյուղից պարտքով մի տակառ ուզենք, բերենք:

-Թո՜ւ,- վերևից բարկանում է առաջնորդը: — Տնաշեննե՛ր, գլխներիդ մեջ մի կոպեկի խելք չկա, է՜: Տո հենց ամենաներքևի տակառը հանել տվեք:

Բալզաթցիները ենթարկվում են: Տեղահան են անում առաջին տակառը, որին հենված էր ամբողջ աշտարակը: Տակառը մի կերպ դուրս են քաշում, բայց հանում են թե չէ, մեկ էլ` թըրը՜մփ, աշտարակը միանգամից դղրդալով փուլ է գալիս: Տակառների հետ ցած է գլորրվում նաև առաջնորդը: Ոտ ու ձեռը ջարդում է, մի չորս կող էլ հետը: Գյուղացիները զարմանքից մնում են բերանները բաց կանգնած, և ոչ մեկը ծպտուն չի հանում:

… Ու մինչև օրս էլ չեն հասկանում, թե այդ ինչպե՛ս պատահեց, որ այդքան խնամքով մշակված ճանապարհորդությունը այդպիսի տխուր ավարտ ունեցավ:

Հարցեր և առաջադրանքներ․

1. Բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր տրված բառերը.

Իրարանցում-

Նշմարել-

Շվարել-

Աղետ-

2․ Ինչպիսի՞ն էին բալզաթցիները.

3․ Պատմի՛ր գյուղի առաջնորդի մասին.

Աշուն օր

Աշուն օր

(հատված)

Կոմիտաս

Սևուկ ամպեր վար եկան
Օրան, օրան,
Սարի վրա շար եկան։

Ծագեց առավոտ
Պաղեց, սառավ օդ։

Տեղաց անձրև մաղ տալով,
Մարմանդ-մարմանդ,
Հոգնած տերև շաղ տալով։

Երկիր քուն դրավ,
Եվ թռչուն թռավ։

Հարցեր և առաջադրանքներ

1.Գրի՛ր պակասող բառերը:

Սևուկ _ամպեր_ վար եկան
Օրան, օրան,
Սարի վրա շար _եկան_։

Ծագեց առավոտ
Պաղեց, սառավ _օդ_։

Երկիր քուն դրավ,
Եվ _թռչուն_ թռավ։

2. Կազմի՛ր «աշնանային» բառակապակցություններ:

_դեղին_ տերև

_սեվ_ամպ

_մաքուր _ օդ

_աշնանային_եղանակ

_արևոտ_ օր

3. Նշի՛ր քեզ դուր եկած տողերը:

Սևուկ ամպեր վար եկան
Օրան, օրան,
Սարի վրա շար եկան։

4. Պատմի՛ր դպրոցի պարտեզում ապրող աշնան մասին: Լուսանկարի՛ր պարտեզի աշունը կամ  նկարի՛ր:

My Friend

My best friends name is are Aleksa,Elina and Nane. They are 6,7 and 7  years old.. My friends are kind, funny and sporty. They like playing ball, dolls and riding a bike. They are great friends and we have a good time together.

Ինչու՞ է երկինքը կապույտ

Ինչու՞ է երկինքը կապույտ

Ամպեր կամ երկինք նկարելիս մենք միշտ ընտրում ենք կապույտ կամ երկնագույն մատիտներ։ Ճիշտ է, երբ նայում ենք վերև՝  երկինքը ծովի պես կապույտ է երևում, և մեր մտքով չի էլ անցնում, որ այդ կապույտի տակ թաքնված են բազմաթիվ այլ գույներ։ Դե ուրեմն,  ճիշտ ժամանակն է իմանալու․ ինչո՞ւ է երկինքը կապույտ։

Երկիր մոլորակը շրջապատված է օդի շերտերով։ Այն օդը, որը մենք շնչում ենք իր մեջ պարունակում է թթվածին, ազոտ, ածխաթթու գազ,  մասամբ նաև ջուր և անտեսանելի մանրէներ։ Երբ արևն արձակում է իր շողերը, օդը՝ իր մեջ կուտակած այդ գազերի շնորհիվ տարբեր  երանգներ է  ստանում՝ սպիտակից մինչև կարմիր, կարմիրից էլ մինչև նարնջագույն, դեղին, կանաչ, երկնագույն, կապույտ, մանուշակագույն․․․

Եվ ահա, երբ այդ բազմագույն ճառագայթն անցնում է օդի հաստ շերտով, օդի մասնիկները շաղ են տալիս այդ բոլոր գույները, իսկ առավել շատ, նրա մանուշակագույն, կապույտ և երկնագույն մասերը, այդ պատճառով էլ երկինքը գունավորվում է երկնագույնով։

Պարզվում է, որ արևի ճառագայթներն են ներկում օդը մեր գլխավերևում։ Իսկ երբ արևը հեռանում է ու իր տեղը ժամանակավորապես զիջում է լուսնին՝ երկինքը սև  է երևում, պատճառն այն է, որ լուսինը չի կարող արևի պես ճառագայթներ արձակել։

Դուրս գրիր անծանոթ բառերը և էլեկտրոնային բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր.

Ի՞նչ գույն ունի երկինքը.

նարնջագույն, դեղին, կանաչ, երկնագույն, կապույտ, մանուշակագույն

Ի՞նչ է պարունակում օդը, որը մենք շնչում ենք.

թթվածին, ազոտ, ածխաթթու գազ,  մասամբ նաև ջուր և անտեսանելի մանրէներ։

Գրի՛ր հականիշ բառեր.

Վերև-ներքև

սպիտակ-սև

հաստ-բարակ

հեռանալ-մոտենալ

Երկինք նկարի՛ր.

Ի՞նչ կուզեիր, որ երկնքից թափվեր.

խաղակիքներ ու կոնֆետներ

Փորձի՛ր բացատրել, թե ինչո՞ւ է երկինքը կապույտ.

արևի ճառագայթների շնորհիվ

Համո Սահյան

Աշուն

Աշնան օրերն են հասել,
Իջել է ամպը սարին,
Եվ հրաժեշտ է ասել,
Կռունկը մեր աշխարհին:

Բարդին էլ չի սոսափում
Արագիլի թևի տակ,
Դեղին թերթեր է թափում
Առվակի մեջ կապուտակ:

Կարմիր խարույկ է կարծես
Ծեր տանձենին անտառի,
Թվում է, թե մոտ վազես,
Ձեռք ու ոտքդ կվառի…

Քամին շատ էր թափառել,
Պարապ-սարապ թևը կախ,
Բայց արդեն գործ է ճարել,
Տեսեք ինչքան է ուրախ:

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Նշի՛ր քեզ դուր եկած քառատողը։

Կարմիր խարույկ է կարծես
Ծեր տանձենին անտառի,
Թվում է, թե մոտ վազես,
Ձեռք ու ոտքդ կվառի…

1. Վերնագրեր մտածի՛ր յուրաքանչյուր քառատողի համար:

Աշնան օրեր

Բարդին և Արագիլը

Կարմիր խարույկը

Քամին

2․ Բանաստեղծության մեջ ինչպիսի՞ն էին․

Դեղին թերթեր

առվակ

Կարմիր խարույկ

Ծեր  տանձենի

• Քամին ի՞նչ գործ է ճարել, որ այդքան ուրախ է:
• Բլոգումդ պատմի՛ր աշնան մասին՝ օգտագործելով բանաստեղծության բառերն ու արտահայտությունները: